โดย ลุงทอม
ใคร ๆ ก็ต้องการให้บ้านของตนออกมาดีทั้งนั้นแหละ
ต่อจากหน้าที่แล้ว...
อำนาจในการต่อรอง
ท่านเจ้าของบ้านครับ...ท่านเคยได้ยินแบบนี้มาบ้างไหมครับ
“ ก่อนเซ็นต์สัญญาว่าจ้างสร้างบ้านผู้รับจ้างพูดดีทุกอย่าง
หลังเซ็นต์สัญญา ก่อสร้างมาได้สักพัก...
เหมือนหนังคนละม้วนเลย แบบว่าหน้ามือหลังเท้าอย่างไง อย่างงั้น..”
ก็แน่ละครับ ก่อนเซ็นต์สัญญานี่ อำนาจในการต่อรองอยู่ในมือเจ้าของบ้านท่านนั้นเต็ม ๆ..
เพราะมีผู้รับเหมาหลายรายให้เลือก ซึ่งก็ขึ้นอยู่ที่ว่าจะเลือกใคร
ภาพของผู้รับจ้างสร้างบ้านที่เจ้าของบ้านรายนั้นหมายตาไว้ ดูดีมาก
"ต่อราคาก็ให้.ขอแถมก็หยวน ผลงานที่มองเห็นก็แลดูดี ผู้รับจ้างก็มีอัธยาศัยไมตรีจิต"
"..ฉันไว้ใจเธอนะ ฉันจึงจ้าง..."
แน่ะเจ้าของบ้านท่านว่าอย่างนั้น
ผมเชื่อครับว่า ก่อนที่จะเซ็นต์สัญญาว่าจ้างสร้างบ้านกันนั้น เจ้าของบ้านทุกรายคงจะอ่านสัญญา
ที่ส่วนใหญ่แล้วผู้รับจ้างเป็นคนร่างมาให้อย่างละเอียด
มีการขอแก้ไขสัญญาบางรายการที่เห็นว่าไม่เหมะสม
ซึ่งส่วนใหญ่แล้วจุดที่เจ้าของบ้านมักจะขอแก้ไขสัญญา ก็คือ
" ขอเอาเงินค่างวด งวดต้น ๆ ไปโปะไว้ในงวดท้าย ๆ กันทิ้งงาน.."
" ค่าปรับงานล่าช้า ที่ตกลงกันไว้ว่าหากช้าเกินกว่า 240 วัน
ผู้ว่าจ้างมีสิทธิ์ปรับวันละ 500 บาท นั้น น้อยไป ขอปรับเป็นวันละ 1,000 บาทละกัน.."
อยากได้โครงสร้างที่แข็งแรง
มีสิ่งที่น่าสนใจ เกี่ยวกับอำนาจในการต่อรอง กับ เกราะป้องกันตนเอง
(หรือจะเรียกว่าภูมิคุ้มกันเจ้าของบ้านในการว่าจ้าง ก็ได้ )
อำนาจในการต่อรอง คือ สิ่งที่จะช่วยหนุนให้การเจรจาต่อรอง ในแต่ละครั้งได้เปรียบหรือเสียเปรียบ
ส่วนเกราะหรือภูมิคุ้มกัน คือ มาตรการต่างๆที่ได้ถูกวางไว้ล่วงหน้าเพื่อรับมือกับปัญหาที่อาจจะเกิดขึ้น
ซึ่งเมื่อเกิดขึ้นแล้ว ทำให้ผู้ว่าจ้างหรือเจ้าของบ้านเกิดความเสียหายไม่มากนัก
นี่คือเรื่องที่ต้องใช้ "อำนาจในการต่อรอง" ครับ
หากเจ้าของบ้านมีปัญหาขัดแย้งกับผู้รับจ้าง ในระหว่างการสร้างบ้าน
เช่น งานที่ทำออกมาแล้วเจ้าของบ้านบอกว่าไม่ได้คุณภาพดีพอ แต่ผู้รับจ้างบอกว่า แบบนี้น่ะ โอเคแล้ว
หากเจ้าของบ้านบอกให้ผู้รับจ้างแก้ไขงาน แต่ผู้รับจ้างไม่ยอมแก้
หากผู้รับจ้างคิดราคางานเพิ่มเติมมาในอัตราที่สูงเกินไป เจ้าของบ้านขอให้เขาลดราคาแต่เขาลดให้น้อยมาก
แบบว่าไม่ได้ราคาดังกล่าวผู้รับจ้างจะไม่ยอมทำให้ ถึงตรงนี้เจ้าของบ้านจะยอมที่จะไม่ทำงานที่จะเพิ่มเติมนั้น
หรือ จะใช้อำนาจในการต่อรองผนวกกับใช้ภูมิคุ้มกันที่ผมกล่าวถึงในตอนต่อไป
หากเกิดความขัดแย้งแล้วความขัดแย้งนั้นมีผลถึงขั้นที่ต้องแตกหักกัน กล่าวคือ มีการยกเลิกสัญญากันเกิดขึ้น
เพื่อให้การทำงานสร้างบ้านเป็นไปอย่างราบรื่น อำนาจในก่อต่อรองที่เรามีอยู่
ก็จะมีบทบาทมิใช่น้อยที่จะทำให้เจ้าของบ้านสร้างบ้านด้วยความสบายใจ
หน่วยงานสกปรก วัสดุไม่มีคุณภาพ คนงานไม่เพียงพอ ใช้อำนาจในการต่อรองที่มีอยู่
ปัญหาดังกล่าวจัดการได้ง่ายขึ้น ถ้าเรามีอำนาจในการต่อรองที่สูงกว่า
อยากได้งานก่อสวย ๆ
อยากได้งานฉาบเนี้ยบ ๆ
แง่คิด..
บทความนี้ไม่ได้เขียนขึ้นบนพื้นฐานของความมีอคติ หรือมองว่าผู้รับเหมาไม่ดีไปเสียหมด
ต้องบอกว่าที่ดี ๆ ที่ตั้งใจทำงานก็มีมาก
ผู้รับเหมาบางท่านอาจบอกว่า ก็รับงานไม่ได้ราคานี่ครับ เจ้าของบ้านก็กดราคาเสียเหลือเกิน
ประเภทจ้างแค่สลึงจะเอางานเป็นบาทก็มีให้เห็น
อีกทั้งวิธีการว่าจ้างทั่ว ๆ ไป..เจ้าของบ้านก็มองที่ราคาเป็นหลัก
เจ้าของบ้านบางท่านอาจจะแย้งว่า ไม่ได้มองที่ราคาเป็นหลัก แต่จะใช้หลักการที่ว่า
ราคาถูกสุดไม่เอา ราคาแพงสุดไม่เลือกเลือกคนที่เสนอราคากลาง ๆ อย่างที่ชอบแนะนำกันเหลือเกินในเว็บบอร์ด
ซึ่งวิธีการดังกล่าวนี้ ก็คือการพิจารณาที่ราคาเป็นหลักอยู่ดี
จริงอยู่ถึงแม้ว่าจะได้ไปดูผลงานสร้างบ้านของผู้รับเหมา ประกอบการตัดสินใจ ว่าจะเลือกผู้รับเหมารายใดก็ดี
ในทัศนะผู้เขียนๆมองว่าเรื่องนี้ถูกต้องสัก 40 % เท่านั้น
บางทีก็น่าเห็นใจเจ้าของบ้านเหมือนกัน เพราะสร้างบ้านไม่ได้เหมือนกับการซื้อรถยนต์
บางท่านยอมจ่ายเงินมากขึ้น เพื่อจะซื้อรถเบนซ์ หรือ บีเอ็ม เพราะรู้แน่ชัดว่ารถทั้งสองยี่ห้อดีกว่า
มีคุณภาพสูงกว่ารถยนต์ทั่วไป แต่เรื่องสร้างบ้านนี่เจ้าของบ้านมองไม่ออกเหมือนกับการซื้อรถครับ
ครับ..เมื่อวิธีการตัดสินใจเลือกผู้รับเหมาของเจ้าของบ้าน ใช้วิธีการที่ดูราคาเป็นหลักแบบนี้
จะมีผู้รับเหมาสักกี่คนล่ะครับ ที่เสนองานแบบที่จะทำให้ดีๆด้วยต้นทุนที่สูงกว่า
ผลคือราคาที่เสนอออกมาย่อมต้องสูงกว่า ผู้รับเหมารายอื่นที่ไม่สนใจว่าเจ้าของบ้านจะได้งานแบบไหน
แต่มุ่งที่จะทำราคาให้ต่ำกว่า เพราะต้องแข่งราคา
เพราะผู้รับเหมารายที่เสนอราคาต่ำกว่านี้ ได้เลือกวิธีการก่อสร้างที่ต้นทุนต่ำกว่าและคุณภาพที่ได้ด้อยกว่า
แต่เจ้าของบ้านมองไม่ออก ผลคือราคาที่เสนอมาจึงต่ำกว่าผู้รับเหมาที่ตั้งใจที่จะทำงานให้ดี ๆ
แน่นอนว่าเจ้าของบ้านคงจะเลือกรายที่เสนอราคาต่ำกว่า หรือ เลือกผู้รับเหมารายที่เสนอราคากลาง ๆ
ไม่สูงสุดต่ำสุดอย่างที่เว็บบอร์ดเขาแนะนำกัน
ครับ..ในเมื่อรูปแบบการว่าจ้างทั่วๆไปเป็นอย่างนี้ จะมีผู้รับเหมาสักกี่รายล่ะครับ
ที่ยืนหยัดทำงานคุณภาพด้วยต้นทุนที่สูงกว่า กำไรที่ได้บางทีอาจจะน้อยกว่าผู้รับเหมารายที่เสนอราคาต่ำกว่า
แต่ไม่เน้นคุณภาพมากนักก็เป็นได้
ประเด็นที่น่าสนใจอันนึงก็คือ แล้วซีเล็คคอนว่าจ้างยังไง ไม่ใส่ใจเรื่องราคาเลยหรือ
เห็นโปรโมทออกมาว่าใช้บริการว่าจ้างกับซีเล็คคอนแล้ว เจ้าของบ้านได้ราคาที่ถูกกว่าเจ้าของบ้านว่าจ้างเอง
เอ๊ะมันยังไงกันแน่.. คำตอบคือ สิบปากว่า..ไม่เท่าตาเห็น..สิบตาเห็น..ไม่เท่าลงมือทำเอง
- จบบทความ -
กลับไปหน้าสารบัญ
เรื่องน่ารู้เมื่อเตรียมการสร้างบ้าน